مقدمه 

در این مقاله به بررسی تفاوت‌های ویندوز و سیستم عامل لینوکس می‌پردازیم. سیتم عامل ویندوز جزو محصولات تجاری می‌باشد اما سیستم عامل لینوکس یک سیستم عامل متن باز است.سیستم عامل ویندوز به کد منبع دسترسی ندارد ولی سیستم عامل لینوکس به کد منبع دسترسی دارد و این کد را براساس نیازهای کاربر می‌تواند تغییر دهد.

ویندوز چیست ؟  

ویندوز یک سیستم عامل گرافیکی می‌باشد که شرکت آمریکایی مایکروسافت آن را ساخته است. در حال حاضر ویندوز را بر روی رایانه‌های شخصی و اداری نصب و اجرا می‌کنند. ویندوز به کاربران خود این اجازه را می‌دهد تا فایل‌های مورد نیاز خود را ذخیره و مشاهده کنند، نرم‌افزارهای موردنیاز خود را اجرا کنند، به تماشای فیلم بپردازند و از طریق آن به اینترنت متصل شوند. به علاوه ویندوز برای محاسبات و کارهای حرفه‌ای و محاسبات خانگی بسیار کارآمد است.

• نسخه‌های ویندوز

این شرکت آمریکایی چند نسخه از ویندوز را منتشر کرده است که نخستین ویندوزی XP می‌باشد. این نسخه‌های ویندوز دارای سیستم عامل یکسانی می‌باشند، اما بعضی از نسخه‌‎های سیستم عامل قابلیت‌ها و امکانات پیشرفته با هزینه‌ای اضافه دارند.

دو نسخه رایج از ویندوز وجود دارد:

1. Windows Home      

    Windows Hom  نسخه‌ی اولیه ویندوز می‌باشد. این بخش تمامی عملکردهای پایه ویندوز همانند مرور وب، اتصال  به اینترنت، بازی های ویدیویی، استفاده از نرم افزار آفیس، تماشای فیلم را در اختیار کاربران میگذارد. همچنین این ویندوز مقرون به صرفه‌تر است و با اکثر کامپیوترهای جدید و پیشین قابل نصب و اجرا می‌باشد.

• ویندوز حرفه‌ای

 ویندوز حرفه‌ای یا (Windows Professional)  با نام‌های Window pro یا Win pro شناخته شده‌اند. این  یک نسخه پیشرفته  از ویندوز می‌باشد که برای کاربران قدرتمند و حرفه‌ای و مشاغل کوچک تا متوسط مفید می‌باشد.

لینوکس چیست؟

لینوکس یک سیستم عامل همانند ویندوز، ios و Mac OS می‌باشد. می‌توان ادعا کرد که یکی از محبوب‌ترین پلتفروم‌ها یعنی اندروید به واسطه سیستم عامل لینوکس پشتیبانی می‌شود. سیستم عامل نرم‌افزاری می‌باشد که تمامی منابع سخت‌افزاری مربوط با دسکتاپ و لپ‌تاپ را مدیریت می‌کند. در حالت کلی می‌توان گفت که کار سیستم عامل ارتباط میان نرم‌افزار و سخت‌افزار را مدیریت می‌کند. نرم افزار بدون  OS  (سیستم عامل) کار نمی‌کند. 

سیستم عامل لینوکس دارای چند بخش مختلف می‌باشد:

• بوت لودر (Bootloader)

این بخش از نرم‌افزار فرآیند بوت کامپیوتر شما را مدیریت می‌کند. برای متعددی از کاربران این صفحه نمایشی می‌باشد که ظاهر می‌شود و در انتها برای بوت شدن در سیستم عامل از بین می‌رود.   

• هسته (Kernel )

 این تکه‌ای از کل می‌باشد که به آن لینوکس گفته می‌شود. هسته مرکزی سیستم است که وظیفه مدیریت CPU، حافظه و دستگاه‌های جانبی را برعهده دارد. سطح هسته پایین‌تر از سیستم عامل می‌باشد.

• سیستم Init (Init system)

 یک سیستم فرعی می‌باشد که فضای کاربر را بوت استرپ می‌کند که وظیفه کنترل دیمون‌ها را برعهده دارد.یکی از برنامه‌هایی که بیشتر از برنامه‌های دیگر استفاده می‌شود  سیستم init systemd می‌باشد که جزو بحث برانگیزترین‌ها می‌باشد. سیستم init وظیفه مدیریت فرآیند بوت را برعهده دارد.البته بعد از اینکه بوت اولیه از بوت لودر (GRUB یا GRand Unified Bootloader) تحویل داده شود.

• شیاطین (Daemons)

 این بخش خدمات پس زمینه اعم از چاپ، صدا، برنامه‌ریزی و… را ارائه می‌دهد. که در زمان بوت و یا بعد از ورود به دسکتاپ راه‌اندازی و اجرا می‌شود.

• سرور گرافیکی (Graphical server )

  این یک سیستم فرعی می‌باشد که گرافیک را برروی نمایشگر به نمایش می‌گذارد.به طور عادی به عنوان سرور X و یا فقط X شناخته شده است.

• محیط دسکتاپ (Desktop environment)

 اینجا قسمتی است که کاربران در آن‌جا سر و کار دارند محیط‌های دسکتاپ متنوعی برای انتخاب وجود دارد مانند ؛ GNOME، Cinnamon، Mate، Pantheon، Enlightenment، KDE، Xfce، و … محیط‌های دسکتاپ دارای برنامه‌های داخلی همچون؛ مدیریت فایل، ابزارهای پیکربندی، مرورگرهای وب و بازی‌ها می‌باشد.

• برنامه های کاربردی (Applications)

 محیط‌های دسکتاپ قادر نیستند مجموعه کاملی از برنامه‌ها را به نمایش بگذارند. دقیقا مثل ویندوز، macOS و لینوکس چندین هزار نرم‌افزار مختلف را با کیفیت بالایی به نمایش می‌گذارد که به راحتی کاربر قادر است آن‌ها را پیدا و نصب کند.

تفاوت‌های ویندوز و ویندوز لینوکس؟

 لینوکس یک منبع آزاد است و از استانداردهای سیستم عامل پشتیبانی می‌کند. این رابط را به عنوان برنامه‌های سازگار با سیستم‌های اصلی برپایه سیستم عامل عرضه می‌کند و برنامه‌های پرکاربرد را به نمایش میگذارد. سیستم عامل یونیکس دارای چند قسمت توسعه یافته می‌باشد. که به سیستم عامل یونیکس منتهی می‌شود که به طور کامل سازگار و فاقد کد اختصاصی می‌باشد. احتمالا ویندوز یک سیستم عامل سفارشی است که فایل متنی ASCII غیرقابل دسترسی است. این ویندوز برای کاربرانی طراحی شده که اطلاعاتی درباره برنامه نویسی ندارند و برای مشاغل و کاربران صنعتی جایگزین شده و کار کردن با ویندوز بسیار آسان می‌باشد.

 یکی از تفاوت‌ها میان لینوکس و ویندوز؛ نسخه‌های‌ لینوکس رایگان است ولی نسخه‌های ویندوز دارای بسته‌های قابل فروش هستند و گران قیمت می‌باشند. سیستم عامل Associate برنامه‌ایست که برای تنظیم کردن رایانه و سخت‌افزار رایانه استفاده می‌شود. سیستم عامل Associate یک رابط میان کاربر و سخت‌افزار است. در لینوکس کاربر می‌تواند به فایل متنی ASCII دسترسی داشته باشد و احتمال دارد کد سیستم را نیز بهبود ببخشد. در محیط ویندوز کاربران دسترسی به فایل متنی  ASCII ندارند و این یک سیستم عامل مجاز می‌باشد.

جدول مقایسه ویندوز و لینوکس

 در این جدول تفاوت‌های دیگر ویندوز و سیستم عامل لینوکس را مشاهده می‌کنیم.

ویندوز	لینوکس	ردیف
سیستم عامل ویندوز متن باز نیست.	سیستم عامل لینوکس متن باز است.	1
نسخه‌های ویندوز را باید خریداری کرد و گران قیمت‌تر هستند.	نسخه لینوکس رایگان می‌باشد.	2
به نام فایل با حروف بزرگ و کوچک حساس نیست.	به نام فایل‌ با حروف کوچک و بزرگ حساس است.	3
ویندوز از میکرو کرنل برخوردار است.	لینوکس از یک هسته یکپارچه برخوردار است.	4
ویندوز کارایی کمتری دارد.	لینوکس نسبت به ویندوز کارآیی بهتری دارد.	5
در ویندوز از اسلش برای جداکردن دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود.	لینوکس برای جدا کردن دایرکتوری از اسلش رو به جلو بهره برده.	6
ویندوز دارای امنیت کمتری می‌باشد.	از لحاظ امنیت؛ لینوکس دارای امنیت بیشتری است.	7
محیط ویندوز در هک کارآیی خوبی ندارد.	از لینوکس به طور وسیعی در سیستم‌های برپایه هدف هک به کار گرفته می‌شود.	8
در ویندوز چهار حساب کاربری وجود دارد: 1-مدیر 2-استاندارد 3-کودک 4-مهمان	در لینوکس سه نوع حساب کاربری وجود دارد: 1- معمولی -روت 3-حساب سرویس	9
در محیط ویندوز کاربر مدیر تمام امتیازات مدیریتی را دارد.	کاربر روت یک کاربر بی‌نظیر است و تمام امتیازات مدیریتی را دارد.	10
در محیط ویندوز این امکان وجود ندارد که دو فایل با نام یکسان در یک پوشه قرار بگیرد.	کنوانسیون نامگذاری در فایل‌‌های لینوکس در حروف بزرگ و کوچک هستند. به همین علت نمونه و SAMPLE دو فایل متفاوت در سیستم عامل لینوکس و یونیکس است.	11

نتیجه‌گیری

در این مقاله تمام تلاش خود را کردیم تا حدودی درباره تمامی تفاوت‌‎های سیستم عامل ویندوز و لینوکس بپردازیم. از نظر شما عزیزان کدام یک از سیستم عامل‌ها بهتر است؟

به عقیده من هیچ کدام از سیستم عامل‌ها برتری بیشتری نسبت به دیگری ندارد.به هرحال هر دو قابلیت‌های خاصی دارند و بهترین و بی‌نقص‌ترین خدمات را برای نیازهای کاربران مخصوص خود و بازار عرضه می‌کند. در کل می‎‌توان گفت هر دو نسخه سیستم عامل هدف بازاریابی متفاوتی را ارائه می‌دهند. سیستم عامل لینوکس سرعت و امنیت بالائی را به نمایش می‌‌گذارد. ولی سیستم عامل ویندوز در هنگام کار کردن آسان‌تر است در محیط ویندوز حتی کاربرانی که مسلط به فناوری را ندارند به اسانی برروی رایانه‌های شخصی کار می‌کنند. بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها از سیستم عامل لینوکس به عنوان سرور و سیستم عامل برای هدف امنیتی استفاده می‌کنند ولی سیستم عامل ویندوز اکثرأ توسط کاربران تجاری و گیمرها استفاده می‌شوند.